Boekmanstichting Kenniscentrum voor kunst, cultuur en beleid

Home » Verdieping » De impact van generatieve AI op werk en inkomen in de culturele en creatieve sector

De impact van generatieve AI op werk en inkomen in de culturele en creatieve sector

Een onderzoek door de Boekmanstichting, op initiatief van de Creatieve Coalitie

AI verandert het werk in de culturele en creatieve sector ingrijpend. De impact is merkbaar en kan bestaande ongelijkheden vergroten, zo blijkt uit onderzoek van de Boekmanstichting, op initiatief van De Creatieve Coalitie.

Voor dit onderzoek analyseerde de Boekmanstichting een online enquête onder 713 respondenten uit de culturele en creatieve sector, waarvan 613 zzp’ers en 100 werknemers. Ruim 40 procent gebruikt generatieve AI (GenAI) regelmatig voor werk (59 procent onder werknemers), vooral voor tekst- en beeldgeneratie en -bewerking.

Belangrijkste conclusies uit het onderzoek

Bijna 1 op de 5 zzp’ers meldt minder opdrachten en inkomen door GenAI, bij vertalers is dat circa 1 op de 3. Het verliet zit vooral in het wegvallen van commerciële opdrachten. Werknemers rapporteren juist vaker tijdwinst door het gebruik van GenAI en maken zich relatief minder zorgen over toekomstige werkgelegenheid. Dit vergroot de ongelijkheid binnen de sector en zet zzp’ers extra onder druk.

Transitiefonds

De Volkskrant sprak onderzoeker Sita Struijke naar aanleiding van haar onderzoek (17 december 2025): ‘AI wordt gepresenteerd als een magische en onverklaarbare technologie’, zegt ze. ‘Maar dat is het niet: het internet is gescraped en het werk van talloze makers is gebruikt voor de training. Dat is heel pijnlijk omdat juist die makers daardoor nu buitenspel worden gezet.’

Daarom pleit koepelvereniging De Creatieve Coalitie voor een transitiefonds om kunstenaars om en bij te scholen. In het rapport valt te lezen dat meer dan de helft van de makers (56,7%) de meerwaarde zien van een transitiefonds.

Lees het artikel in de Volkskrant: ‘AI raakt culturele sector hard’

Onderzoek

17 december 2025
Download onderzoeksrapport

Auteur: Sita Struijke (Boekmanstichting) Op initiatief van: De Creatieve Coalitie

Bekijk meer: Publicaties

Publicaties / december 15, 2025

De impact van generatieve AI op werk en inkomen...
Publicaties / juni 5, 2025

Participatie in Sport en Cultuur
Publicaties / mei 22, 2025

Towards Sustainable Arts – Global Edition

Partners & subsidiënten

Deze site gebruikt functionele cookies en externe scripts om je beleving te verbeteren. Voor meer informatie bekijk onze Cookie- en Privacyverklaring

Privacy-instellingen

Privacy instellingen

Wij maken gebruik van cookies

De Boekmanstichting maakt gebruik van cookies voor het anoniem meten van het websitebezoek en het vergroten van het gebruikersgemak.

Voor meer informatie bekijk onze Cookie- en Privacyverklaring

Goed om te weten: Deze instellingen zijn alleen van toepassing op de browser of het apparaat dat je op dit moment gebruikt.

Google Analytics

Analytische cookies verzamelen informatie over uw gebruik van de website. Met deze informatie kunnen wij die zo goed mogelijk laten werken. Dankzij de analytische cookies weten we bijvoorbeeld welke pagina’s het vaakst worden bezocht, kunnen we problemen vastleggen en weten we welke advertenties effectief zijn. Zo zien we hoe het publiek in zijn algemeen de website gebruikt, in plaats van een enkele persoon. Met die informatie analyseren we het verkeer op de website.

Advertentie opslag

Slaat informatie op met betrekking tot reclame, zoals advertentietargeting en -meting.

Ad Gebruikersgegevens

Verwerkt gebruikersgegevens voor advertentiedoeleinden, waaronder gebruikersprofilering en doelgroepsegmentatie.

Advertentie personalisatie

Personaliseert advertenties op basis van gebruikersgedrag en voorkeuren.

Analytics Opslag

Verzamelt en bewaart analysegegevens om gebruikersinteracties te begrijpen en services te verbeteren.