Boekmanstichting Kenniscentrum voor kunst, cultuur en beleid

Kunst en de stad van de toekomst

Voor het eerst in de geschiedenis woont meer dan de helft van de wereldbevolking in steden. Dat maakt de vraag naar de toekomst van de stad actueel. Welke rol kunnen kunst en cultuur spelen in de stad van de toekomst?

Boekman #107 laat zien hoe steden momenteel bezig zijn zichzelf opnieuw uit te vinden. Zo schakelt Leeuwarden onder meer buurtverenigingen en ondernemers in om culturele activiteiten op te zetten en kiest Almelo voor kunst en cultuur ter bevordering van sociale cohesie. Eindhoven laat culturele instellingen en initiatieven in de stad beter samenwerken, en in Oosterhout speelt de sector een belangrijke rol in de totstandkoming van het cultuurbeleid. Samenwerking, sleutel tot verandering en verbinding in de stad, is echter niet altijd vanzelfsprekend. In de afgelopen jaren maakten bestuurders zich sterk voor Smart Cities. In het denken over Smart Cities worden kunstenaars, afgezien van designers en architecten, zelden als potentiële partner beschouwd. Tegelijkertijd wordt steeds meer aan actieve stadsbewoners overgelaten, die veelal hoogopgeleid en creatief zijn. Zij ontwikkelen kleinschalige projecten, zoals culturele festivals, en worden zo medeproducenten van hun omgeving. De werelden van de stadsbestuurders en Smart City-adepten en die van de creatieven raken elkaar zelden. Ook is er een afstand tussen deze creatieven en de gesubsidieerde en vrije sector.

Redactioneel

  • Redactioneel Boekman 107 Samenwerking en krachtenbundeling cruciaal voor de toekomst van de stad

    Voor het eerst in de geschiedenis woont meer dan de helft van de wereldbevolking in steden. Dat maakt de vraag naar de toekomst van de stad actueel. Door de teloorgang van de oude industriële economie zijn de grote industrieën uit de stad verdwenen. Middelgrote steden als Leeuwarden, Almelo en Heerlen hebben het daarom moeilijk. Zij vergrijzen en verpauperen. De leegstand is bovengemiddeld, terwijl de winst op het vastgoed is gedaald. De grote(re) steden, doorgaans handels- en universiteitssteden zoals Amsterdam, kunnen bogen op een traditie als centrum van kennis, cultuur en innovatie en bouwen daar met het oog op hun toekomst op voort. Zij zijn daardoor aantrekkelijk voor hogeropgeleiden, jongeren en creatieven. Desondanks kennen zij hun eigen problematiek, zoals massatoerisme en gentri catie. Migratie en diversiteit zorgen voor allerlei vormen van segregatie.

    download artikel

Artikelen

  • Sociaal-culturele agenda bepalend voor 'triomf van de stad'
    Joks Janssen en John Dagevos
  • Gevraagd: culturele biodiversiteit in stedelijke ontwikkeling
    Interview met Hans Mommaas
    Hilde Blank en Ineke van Hamersveld
  • Omgevingsvisie en de cultuur van ruimtelijke ordening
    Hans Venhuizen
  • De hoeders van de stad
    Kunstenaars en creatieven geven de stad een nieuw gezicht
    Simon van Dommelen
  • Smart City, Art City?
    Kunst en cultuur en de stad van de toekomst
    Pepijn Reeser en Chris Sigaloff
  • Flexibiliteit en verbinding kenmerken toekomstig lokaal kunstbeleid
    André Nuchelmans
  • Kloof of verklamping
    Naar een herijking van kunstopvatting en cultuurbeleid
    Marjo van Schaik
  • Kunst en cultuur in een verstedelijkte toekomst
    Eric Corijn
  • Sociale cohesie moet, met of zonder kunst
    Harriet Duurvoort
  • Oefenen voor nieuwe tijden
    Op zoek naar ruimte voor verandering en een open dialoog in het Vlaamse cultuurbeleid
    Joris Janssens en Sofie Joye

Columns en reportages

  • Leeuwarden, de oude en nieuwe hoofdstad van cultuur Rudi Wester

    Verschenen in: Boekman 107 Kunst en de stad van de toekomst
    Bijna niemand weet dat mijn geboortestad Leeuwarden een eeuwenoude stad is, waar de rijke hofcultuur veel sporen heeft nagelaten. Op 6 september 2013 koos de jury van de Europese Commissie unaniem Leeuwarden tot European Capital of Culture in 2018, de verslagen concurrenten Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Maastricht in verbijstering achterlatend.

    download column/reportage
  • Van mijnen naar murals in Heerlen Harry Prenger

    Verschenen in: Boekman 107 Kunst en de stad van de toekomst
    Wie door het Heerlen van nu wandelt ziet volop kunst. Veel gevels zijn verfraaid met een enorme muurschildering, een zogeheten mural. Tijdens de Dutch Street Art Awards begin 2016 wist een van de werken de prijs voor ‘mooiste mural van Nederland’ te winnen.

    download column/reportage
  • Trots op Almelo Jack van der Leden

    Verschenen in: Boekman 107 Kunst en de stad van de toekomst
    Van katoen & nu heette de stadsmusical die in september 2014 in Almelo werd opgevoerd ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de gemeente en de lokale woningcorporatie Beter Wonen. Het evenement zou een stempel drukken op de toekomstige rol van kunst en cultuur in de stad.

    download column/reportage

Boekbesprekingen

Partners & subsidienten