De impact van klimaatverandering wordt overal ter wereld voelbaar. Tegelijk groeit het besef dat oplossingen niet alleen technologisch of economisch hoeven te zijn, maar ook sociaal en cultureel. Kunst en cultuur spelen een onmisbare rol in deze transitie: door te inspireren, bewustzijn te vergroten, gemeenschappen te betrekken en nieuwe toekomsten voor te stellen.
Hoe draagt kunst en cultuur wereldwijd bij aan de strijd tegen de klimaatcrisis?
Met Towards Sustainable Arts – Global Edition presenteren de Boekmanstichting en DutchCulture een nieuwe internationale publicatie die inzicht biedt in de veelzijdige manieren waarop de culturele sector wereldwijd bijdraagt aan ecologische duurzaamheid. De publicatie bouwt voort op het rapport Towards Sustainable Arts: European Best Practices and Policies (2022), en verbreedt het perspectief met praktijkvoorbeelden uit acht landen buiten Europa: Brazilië, Canada, Ierland, India, Sint-Maarten, Turkije, de Verenigde Arabische Emiraten en Zimbabwe.
Deze landen tonen een breed spectrum aan benaderingen en praktijkvoorbeelden, variërend van beleidsmatig ingebedde duurzaamheid tot grassroots-initiatieven die vanuit de gemeenschap ontstaan. Zo wordt in Brazilië cultureel erfgoed ingezet als krachtig middel voor klimaatawareness, richt men zich in Canada op beleidsmaatregelen zoals verplichte CO₂-rapportage in de cultuursector, en neemt de culturele gemeenschap op Sint-Maarten het voortouw met creatieve oplossingen voor plasticvervuiling. In India blijken traditionele ambachten van nature duurzaam, maar kwetsbaar onder druk van globalisering, terwijl in Turkije kunstenaars opereren in een repressieve context waarin bottom-up-initiatieven essentieel zijn. Ierland laat zien hoe overheidsbeleid duurzaamheid probeert te verankeren in cultuur, en in de Verenigde Arabische Emiraten wordt cultuur zelfs als strategisch instrument ingezet binnen nationale klimaatdoelen. In Zimbabwe zijn het vooral individuele kunstenaars en curatoren die, vaak zonder beleidsmatige ondersteuning, duurzaam werken en bewustwording creëren.
De bijdragen zijn gestructureerd rond vier centrale thema’s:
- Beleid en middelen – van nationale strategieën tot lokale subsidie-instrumenten
- Strategieën en initiatieven – hoe organisaties duurzaamheid integreren in hun missie en praktijk
- Bewustwording via kunst – hoe kunstenaars klimaatkwesties zichtbaar en voelbaar maken
- Artistieke oplossingen – innovatieve praktijken die bijdragen aan systeemverandering
Wat deze wereldwijde voorbeelden met elkaar verbindt, is het geloof in de kracht van cultuur als motor voor verandering. De publicatie benadrukt dat duurzaamheid geen uniforme aanpak kent, maar een contextgebonden, dynamisch proces is – dat lokaal geworteld is, maar wereldwijd verbonden.
Towards Sustainable Arts – Global Edition is bedoeld voor beleidsmakers, culturele professionals, onderzoekers en kunstenaars. Het is een uitnodiging om verder te kijken dan de eigen context, te leren van anderen, en samen te bouwen aan een culturele sector die actief bijdraagt aan een duurzame, inclusieve en rechtvaardige toekomst.
De publicatie bevat bijdragen van:
Luciane Coutinho (Brazil), Devon Hardy, Ian Garrett, Christine Danceuse (Canada) Lipika Bansal, Meera Curam (India), Paraic Mc Quaid (Ireland), Ludmila Duncan (Sint Maarten), Hande Paker (Turkey), Jorge Cerveira Pinto, Mahnaz Fancy (United Arab Emirates), en Percy Zvomuya (Zimbabwe).
De redactie werd verzorgd door:
Kimberley Bebendorf, Jelle Burggraaff, Marcel Feil, Imke van Herk, Thomas de Hoog en Jan Jaap Knol