Op 11 november 2025 presenteerde de Raad voor Cultuur het adviesrapport Ieder zijn aandeel. Het doet hiermee een dringend appel aan politiek, samenleving en sector: als de overheid private bijdragen aan cultuur wil stimuleren, begint dat bij een stevige publieke basis. Het volgende kabinet moet daarom 250 miljoen euro extra investeren in cultuurbeleid.
Uit zowel de analyses van de Raad als uit onderzoek van de Boekmanstichting komt hetzelfde beeld naar voren: de overheidsuitgaven voor cultuur blijven achter bij economische groei en inflatie, terwijl private bijdragen vrijwel gelijk bleven. Daarmee wordt een hardnekkige veronderstelling doorbroken: een terugtrekkende overheid leidt niet automatisch tot meer private giften, private bijdragen bewegen juist mee met publieke investeringen.
Inzichten uit de Cultuurmonitor en Boekman #138
Voor de totstandkoming van het advies maakte de Raad gebruik van diverse openbare bronnen, zoals cijfers van het CBS en Eurostat, om trends in financiering en de ontwikkeling van publieke en private geldstromen scherp in kaart te brengen. Daarnaast putte de Raad uit data en analyses van de Boekmanstichting, waaronder inzichten uit de Cultuurmonitor, Boekman #138: Private financiering van kunst en cultuur, en gesprekken met onze onderzoekers.
Onze themapagina Cultuur en Geldstromen biedt een belangrijk kader om de ontwikkeling van publieke en private financieringsstromen inzichtelijk te maken. We laten zien hoe de bijdragen van Rijk, provincies en gemeenten, de steun van burgers en bedrijven en de eigen inkomsten van instellingen zich tot elkaar verhouden. Wanneer inflatie wordt meegerekend, krompen de totale inkomsten van de sector zelfs met één procent tussen 2015 en 2023, met name doordat eigen inkomsten en private bijdragen aanzienlijk minder stegen dan de inflatie.
Tegen deze achtergrond pleit de Raad voor een structurele versterking van het rijkscultuurbudget, met een eerste stap van 250 miljoen euro per jaar, en voor wettelijke verankering van jaarlijkse indexatie. Daarnaast wijst het advies op de noodzaak van meer uniformiteit tussen overheden, zodat culturele organisaties minder tijd kwijt zijn aan verschillende procedures en meer ruimte krijgen voor duurzame ontwikkeling.
Wil je meer weten over trends in culturele financiering? Kijk dan op de Cultuurmonitor en in Boekman #138.
