Aantal verkooppunten boekhandels

Het aantal verkooppunten van boekhandels is in de Cultuurindex Nederland geoperationaliseerd als het aantal verkooppunten van leden van de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb). In 2017 waren dit er 1.392, verdeeld over 1.056 leden (Doornewaard 2019, 44). Dit aantal betreft zowel fysieke als (enkele) online winkels, en zowel gespecialiseerde boekwinkels als bijvoorbeeld warenhuizen waarvan boeken slechts een deel van het assortiment uitmaken (Leesmonitor 2020).

Het aantal leden en het aantal verkooppunten laat sinds 2010 en 2011 een kleine, geleidelijke afname zien, die evenwel versnelt in 2015 en opnieuw in 2018. Dit laatste is enigszins opvallend, omdat juist vanaf 2015 de sterke daling die zich sinds 2009 voordeed in omzet en afzet, omslaat in herstel (KVB Boekwerk 2019a).

Het aantal verkooppunten dat is aangesloten bij de KBb is niet de enige beschikbare indicator voor het aantal boekwinkels in Nederland. Zo onderzocht KVB Boekwerk het aantal verkooppunten door te kijken naar adressen waaraan CB (voorheen Centraal Boekhuis) voorraad levert. Daaruit bleek dat er in 2017 1.010 verkooppunten waren die ten minste 500 unieke Nederlandstalige titels bij CB inkochten, naast 871 verkooppunten die een kleiner aanbod inkochten. Net als het aantal bij de KBb aangesloten verkooppunten laat ook het door KVB Boekwerk gevonden aantal verkooppunten de laatste jaren een geleidelijk dalende lijn zien (KVB boekwerk 2019b). Buiten beeld blijven in deze cijfers evenwel verkooppunten die hun voorraad niet rechtstreeks via CB krijgen, maar bijvoorbeeld via een centrale vestiging (KVB Boekwerk 2019c).

Ook het CBS houdt gegevens over het aantal (fysieke) boekwinkels bij. In deze statistiek daalde het aantal boekwinkels van 985 in 2007, naar 705 in 2017. Hierin zijn antiquariaten en verkopers van tweedehandsboeken overigens niet ingesloten (CBS 2019).