Event cinema is bondig samengevat het vertonen van andere content dan reguliere films in bioscopen (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 3). Die content kent veel verschijningsvormen: zo vertoonden verschillende bioscopen vorig jaar de finale van het televisieprogramma Expeditie Robinson, konden voetballiefhebbers de WK-kwalificatiewedstrijden van Nederland tegen Zweden en Frankrijk op het witte doek volgen, en waren er talloze opera’s en theatervoorstellingen van gerenommeerde gezelschappen in de bioscoop te zien. Ook films met randprogrammering worden als eventised films soms tot event cinema gerekend (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 6).

Uit het onderzoek van Stichting Filmonderzoek blijkt dat event cinema de afgelopen vijf jaar een sterke opmars heeft gemaakt. Zowel het aantal geprogrammeerde vertoningen als het aantal bezoeken aan die vertoningen verdriedubbelde tussen 2012 en 2017. In dat laatste jaar werden er 1.867 vertoningen geprogrammeerd, die tezamen 166.900 bezoekers trokken. Ook wereldwijd is het bezoek aan en de recette van event cinema sterk gegroeid: tussen 2009 en 2014 steeg de globale recette met 500 procent (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 8).

Er zijn verschillende verklaringen denkbaar voor de groei van event cinema. Sinds de digitalisering kunnen bioscopen gemakkelijker alternatieve content vertonen (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 4). Doordat de zaalcapaciteit daarnaast toeneemt, zijn er ook meer doeken beschikbaar om dat daadwerkelijk te doen (Cultuurindex Nederland 2017). Voor bezoekers biedt event cinema de mogelijkheid om voorstellingen te zien die men anders misschien niet zo snel zou bezoeken (zoals opera’s van de New Yorkse Metropolitan Opera), of evenementen zoals een voetbalwedstrijd op een bijzondere manier te beleven.

Toch zou een deel van de groei ook een methodologische oorzaak kunnen hebben. Stichting Filmonderzoek plaatst de kanttekening dat bioscopen mogelijk simpelweg meer vertoningen als event cinema zijn gaan registreren. Het registreren van dit soort vertoningen is voor hen namelijk niet verplicht, maar het gebeurt wel steeds structureler. Daarnaast bestaat er geen (inter)nationale overeenstemming over wat tot event cinema gerekend mag worden. Daardoor kan de ene bioscoop het eenmalig vertonen van een klassieke film als een reguliere filmvertoning registreren, terwijl de andere bioscoop het als event cinema ziet. Het is mogelijk dat in dit soort gevallen bioscopen steeds vaker kiezen om een vertoning als event cinema te registreren (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 5-7).

Populariteit van verschillende event cinema-genres

Ondanks de vele vormen van event cinema, zijn er wel genres die duidelijk het meest geprogrammeerd worden. Al sinds 2012 wordt het grootste deel van event cinema-vertoningen gevormd door opera’s, films met randprogrammering, concerten en balletvoorstellingen. Daarnaast zijn nieuwe genres opgekomen: vooral het aantal vertoningen van tentoonstellingen en televisieprogramma’s is duidelijk toegenomen (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 14).

Stichting Filmonderzoek merkt op dat het aantal vertoningen niet direct iets zegt over het bezoek daaraan. Zo worden er vrij veel balletvoorstellingen geprogrammeerd, maar horen deze tot de slechtst bezochte vertoningen. Datzelfde geldt voor opera, al wordt hier door de hogere ticketprijs relatief wél veel mee verdiend: gemiddeld €1.627 per vertoning (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 15).

Het opvallendste verschil tussen vraag en aanbod lijkt te zitten in het vertonen van eSport-wedstijden: wedstrijden waarbij professionele videogamers het in een game tegen elkaar opnemen. In het event cinema-aanbod is deze categorie verwaarloosbaar, maar de weinige vertoningen die hebben plaatsgevonden, behoorden tussen 2012 en 2017 wél tot de event cinema-vertoningen met de meeste bezoekers en hoogste recette (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 15). Gelet op het gegeven dat naar schatting bijna anderhalf miljoen mensen in Nederland online naar eSports kijken, lijkt in dit genre nog een sterke groei mogelijk te zijn (Redactie Nu.nl 2018).

De toekomst van event cinema

Zal event cinema blijven groeien in Nederland? In vergelijking met andere landen blijft Nederland nog wat achter: op 36 miljoen verkochte bioscooptickets vormen 166.900 kaartjes voor event cinema-vertoningen een bescheiden aantal (Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters 2018, p. 24). In andere landen is dit aandeel groter. In het rapport van Stichting Filmonderzoek worden voor de Nederlandse situatie verschillende mogelijke verklaringen genoemd. Naast een lage bekendheid van event cinema wordt hierbij naar het aanbod binnen dit genre gekeken: dat is relatief klein, met weinig nationale producties (Stichting Filmonderzoek, p. 8-11). Ook is de vraag of het juiste publiek bereikt wordt. Een event cinema-vertoning kan een ander soort publiek trekken dan normale filmvertoningen, en een bioscoop zal dan ook op andere plekken dan gebruikelijk moeten adverteren om deze mensen te bereiken (Willemsen et al. 2016).

Met een groter of ander aanbod kan event cinema ook de komende jaren in Nederland groeien. Tegelijkertijd lijkt die groei op dit moment langzaam te stagneren: hoewel event cinema in Nederland sinds 2012 elk jaar gegroeid is, verloopt die groei wel steeds langzamer (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 18).

Wereldwijd is niettemin de verwachting dat event cinema in omvang zal blijven toenemen, en in 2019 een recette van 1 miljard dollar zal bereiken (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 18).