Opera, games en voetbalwedstrijden in de bioscoop: sterke groei event cinema
Als André Rieu op het Vrijthof in Maastricht het podium betreedt, begint het publiek enthousiast te applaudisseren; een enkeling gaat alvast staan. En jij? Jij zakt eens lekker onderuit in je bioscoopstoel, neemt nog snel een handje popcorn. En je bent niet de enige: wereldwijd bekijken steeds meer mensen concerten, optredens, (e)sportwedstrijden en andere speciale programma’s in de bioscoop [1]. Stichting Filmonderzoek publiceerde onlangs een rapport over de groei van event cinema in Nederland
Event cinema is bondig samengevat het vertonen van andere content dan reguliere films in bioscopen (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 3). Die content kent veel verschijningsvormen: zo vertoonden verschillende bioscopen vorig jaar de finale van het televisieprogramma Expeditie Robinson, konden voetballiefhebbers de WK-kwalificatiewedstrijden van Nederland tegen Zweden en Frankrijk op het witte doek volgen, en waren er talloze opera’s en theatervoorstellingen van gerenommeerde gezelschappen in de bioscoop te zien. Ook films met randprogrammering worden als eventised films soms tot event cinema gerekend (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 6).
Uit het onderzoek van Stichting Filmonderzoek blijkt dat event cinema de afgelopen vijf jaar een sterke opmars heeft gemaakt. Zowel het aantal geprogrammeerde vertoningen als het aantal bezoeken aan die vertoningen verdriedubbelde tussen 2012 en 2017. In dat laatste jaar werden er 1.867 vertoningen geprogrammeerd, die tezamen 166.900 bezoekers trokken. Ook wereldwijd is het bezoek aan en de recette van event cinema sterk gegroeid: tussen 2009 en 2014 steeg de globale recette met 500 procent (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 8).
6 juli 2018
[1] Je zou bovendien zeker niet de enige zijn die naar de concertregistratie van André Rieu kijkt. ‘André in Cinemas’ wordt in bioscopen wereldwijd in hetzelfde weekend vertoond, en trok in Nederland in 2017 16.000 tot 28.000 bezoekers. In het Verenigd Koninkrijk en Ierland werd in één dag een recette van 1,45 miljoen pond behaald (Redactie Entertainment Business 2018, Stichting Filmonderzoek 2018).
Share
Tabel 1 - De ontwikkeling van event cinema in Nederland tussen 2012 en 2017
(Stichting Filmonderzoek 2018, p. 8).
Er zijn verschillende verklaringen denkbaar voor de groei van event cinema. Sinds de digitalisering kunnen bioscopen gemakkelijker alternatieve content vertonen (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 4). Doordat de zaalcapaciteit daarnaast toeneemt, zijn er ook meer doeken beschikbaar om dat daadwerkelijk te doen (Cultuurindex Nederland 2017). Voor bezoekers biedt event cinema de mogelijkheid om voorstellingen te zien die men anders misschien niet zo snel zou bezoeken (zoals opera’s van de New Yorkse Metropolitan Opera), of evenementen zoals een voetbalwedstrijd op een bijzondere manier te beleven.
Toch zou een deel van de groei ook een methodologische oorzaak kunnen hebben. Stichting Filmonderzoek plaatst de kanttekening dat bioscopen mogelijk simpelweg meer vertoningen als event cinema zijn gaan registreren. Het registreren van dit soort vertoningen is voor hen namelijk niet verplicht, maar het gebeurt wel steeds structureler. Daarnaast bestaat er geen (inter)nationale overeenstemming over wat tot event cinema gerekend mag worden. Daardoor kan de ene bioscoop het eenmalig vertonen van een klassieke film als een reguliere filmvertoning registreren, terwijl de andere bioscoop het als event cinema ziet. Het is mogelijk dat in dit soort gevallen bioscopen steeds vaker kiezen om een vertoning als event cinema te registreren (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 5-7).
Populariteit van verschillende event cinema-genres
Ondanks de vele vormen van event cinema, zijn er wel genres die duidelijk het meest geprogrammeerd worden. Al sinds 2012 wordt het grootste deel van event cinema-vertoningen gevormd door opera’s, films met randprogrammering, concerten en balletvoorstellingen. Daarnaast zijn nieuwe genres opgekomen: vooral het aantal vertoningen van tentoonstellingen en televisieprogramma’s is duidelijk toegenomen (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 14).
Tabel 2 - Aandeel van verschillende genres in het totale aantal event cinema-vertoningen per jaar, in procenten.
Door afrondingen telt voor sommige jaren het totaal niet precies op tot 100 (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 14).
Stichting Filmonderzoek merkt op dat het aantal vertoningen niet direct iets zegt over het bezoek daaraan. Zo worden er vrij veel balletvoorstellingen geprogrammeerd, maar horen deze tot de slechtst bezochte vertoningen. Datzelfde geldt voor opera, al wordt hier door de hogere ticketprijs relatief wél veel mee verdiend: gemiddeld €1.627 per vertoning (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 15).
Het opvallendste verschil tussen vraag en aanbod lijkt te zitten in het vertonen van eSport-wedstijden: wedstrijden waarbij professionele videogamers het in een game tegen elkaar opnemen. In het event cinema-aanbod is deze categorie verwaarloosbaar, maar de weinige vertoningen die hebben plaatsgevonden, behoorden tussen 2012 en 2017 wél tot de event cinema-vertoningen met de meeste bezoekers en hoogste recette (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 15). Gelet op het gegeven dat naar schatting bijna anderhalf miljoen mensen in Nederland online naar eSports kijken, lijkt in dit genre nog een sterke groei mogelijk te zijn (Redactie Nu.nl 2018).
De toekomst van event cinema
Zal event cinema blijven groeien in Nederland? In vergelijking met andere landen blijft Nederland nog wat achter: op 36 miljoen verkochte bioscooptickets vormen 166.900 kaartjes voor event cinema-vertoningen een bescheiden aantal (Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters 2018, p. 24). In andere landen is dit aandeel groter. In het rapport van Stichting Filmonderzoek worden voor de Nederlandse situatie verschillende mogelijke verklaringen genoemd. Naast een lage bekendheid van event cinema wordt hierbij naar het aanbod binnen dit genre gekeken: dat is relatief klein, met weinig nationale producties (Stichting Filmonderzoek, p. 8-11). Ook is de vraag of het juiste publiek bereikt wordt. Een event cinema-vertoning kan een ander soort publiek trekken dan normale filmvertoningen, en een bioscoop zal dan ook op andere plekken dan gebruikelijk moeten adverteren om deze mensen te bereiken (Willemsen et al. 2016).
Met een groter of ander aanbod kan event cinema ook de komende jaren in Nederland groeien. Tegelijkertijd lijkt die groei op dit moment langzaam te stagneren: hoewel event cinema in Nederland sinds 2012 elk jaar gegroeid is, verloopt die groei wel steeds langzamer (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 18).
Wereldwijd is niettemin de verwachting dat event cinema in omvang zal blijven toenemen, en in 2019 een recette van 1 miljard dollar zal bereiken (Stichting Filmonderzoek 2018, p. 18).
Unsplash/Krists Luhaers. Het bijschrift bij de foto vermeldt dat de afgebeelde mensen de nieuwste aflevering van de serie Game of Thrones in de bioscoop kijken: een mooi voorbeeld van event cinema.
Notes
[1] Je zou bovendien zeker niet de enige zijn die naar de concertregistratie van André Rieu kijkt. ‘André in Cinemas’ wordt in bioscopen wereldwijd in hetzelfde weekend vertoond, en trok in Nederland in 2017 16.000 tot 28.000 bezoekers. In het Verenigd Koninkrijk en Ierland werd in één dag een recette van 1,45 miljoen pond behaald (Redactie Entertainment Business 2018, Stichting Filmonderzoek 2018).
Opmerking: Deze instellingen zijn alleen geldig voor de browser en het apparaat dat je nu gebruikt.
Google Analytics
Analytische cookies verzamelen informatie over uw gebruik van de website. Met deze informatie kunnen wij die zo goed mogelijk laten werken. Dankzij de analytische cookies weten we bijvoorbeeld welke pagina’s het vaakst worden bezocht, kunnen we problemen vastleggen en weten we welke advertenties effectief zijn. Zo zien we hoe het publiek in zijn algemeen de website gebruikt, in plaats van een enkele persoon. Met die informatie analyseren we het verkeer op de website.