Boekmanstichting Kenniscentrum voor kunst, cultuur en beleid

Home » Thema’s » Duurzaamheid

Thema Boekmanstichting

Duurzaamheid

De klimaatcrisis is dé grootste uitdaging van deze tijd. De planeet warmt steeds sneller op, met grote en mogelijk onherstelbare gevolgen voor het leven op aarde. De cultuursector heeft unieke mogelijkheden om dit klimaatprobleem te helpen oplossen: door zelf te verduurzamen, maar vooral door met creatieve ideeën bij te dragen aan bewustwording en alternatieven voor een andere en groene wereld. Met kennis en inspiratie wil de Boekmanstichting de sector hierbij de komende jaren ondersteunen.

Wat verstaan we onder duurzaamheid?

Verduurzaming wordt – in navolging van het zogenoemde Brundtland-rapport – vaak gedefinieerd als ‘een ontwikkeling die tegemoetkomt aan de levensbehoeften van de huidige generatie, zonder die van de toekomstige generaties tekort te doen’. Dat is een brede definitie, en die blijkt ook uit de zeventien Sustainable Development Goals die de Verenigde Naties in 2015 vaststelden. Ons werk sluit bij verschillende van deze doelen aan, bijvoorbeeld op het gebied van een eerlijke arbeidsmarkt en diversiteit en inclusie. Onder het thema ‘duurzaamheid’ vangen we echter vooral onze activiteiten die betrekking hebben op ecologische verduurzaming en het klimaatprobleem. We kijken enerzijds wat cultuur kan doen om haar eigen ecologische voetafdruk te verkleinen, en anderzijds hoe cultuur anderen kan helpen of inspireren om dit te doen.

Wat hebben we al gedaan?

In 2019 voerden we samen met Bureau 8080 een surveyonderzoek uit waarin we bij wijze van nulmeting onderzochten hoe ruim 200 culturele organisaties bezig zijn met verduurzaming, en welke problemen of knelpunten zij daarbij ervaren. In 2020 volgde een nieuw onderzoek waarin we ook gemeenten meenamen, aangezien zij als eigenaar van veel cultureel vastgoed een cruciale rol in de verduurzaming van de culturele sector spelen. Ook organiseerden we in beide jaren samen met Bureau 8080 de State of Sustainability: een jaarlijks evenement om te inspireren, te informeren en te enthousiasmeren tot een steeds groenere culturele sector.

In 2021 wijdde tijdschrift Boekman zijn 127ste nummer aan ‘Cultuur en Duurzaamheid’, waarin het thema vanuit veel verschillende perspectieven en delen van de culturele sector werd belicht. In het verlengde van dit themanummer verscheen bovendien een digitale Boekman Extra  over tools, gidsen en organisaties die kunnen helpen bij verduurzaming, en maakten we samen met DutchCulture de digitale talkshow Sustainability & internationalisation: an artistic dilemma or the perfect match?. Ook bundelden we cijfers en inzichten over duurzaamheid in de cultuursector in een dataverhaal voor de Cultuurmonitor.

Kennisdeling speelt een belangrijke rol in al onze activiteiten. De afgelopen jaren spraken we daarom geregeld met partners in binnen- en buitenland, en vertelden we over ons werk op nationale en internationale bijeenkomsten. Via onze kennisbank is daarnaast een grote en groeiende collectie publicaties over cultuur en duurzaamheid (digitaal) beschikbaar.

Wat doen we in 2022?

Dit jaar onderzoeken we samen met Bureau 8080 opnieuw hoe de cultuursector aan verduurzaming werkt en welke rol de klimaatcrisis in het werk van makers speelt. De resultaten van het onderzoek presenteren we tijdens een publieke bijeenkomst in oktober 2022.

Eerder in 2022 publiceerden we al de digitale bundel Towards sustainable arts: European best practices and policies. Auteurs uit Duitsland, Finland, Nederland, Schotland, Spanje, Tsjechië en Vlaanderen reflecteren hierin op hoe cultuur, duurzaamheid en beleid elkaar in hun land versterken.

Ook vergeten we onze eigen organisatie niet. In 2021 hebben we eerste stappen gezet in onze verduurzaming, waaronder de overstap naar een duurzamere energieleverancier en een duurzamere papiersoort voor tijdschrift Boekman. In 2022 vindt een grootschalige herinrichting van ons pand plaats, waarvoor we duurzaamheid als een van de belangrijkste uitgangspunten hebben geformuleerd.

Activiteitenplan 2021-2024 lees meer over duurzaamheid op de cultuurmonitor website

Tijdschrift Boekman

Boekman 127: Cultuur en duurzaamheid

Boekman127

Boekman 90: Kunst en natuur

Boekman90

Gerelateerde content

Literatuur uit de catalogus

Cultural heritage and climate change : new challenges and perspectives for research. White paper

Ballard, C., ... [et al.]

A white paper written by the experts of the Joint Programming Initiatives “Cultural Heritage and Global Change” (JPI CH), and “Connecting Climate Knowledge for Europe” (JPI Climate). In the white paper: the current state of the art in the field of cultural heritage and climate change based on a review of literature where cultural heritage and climate change are connected. Five thematic research areas that require more advanced knowledge in the coming years are outlined. Finally, section 3 describes a list of actions and instruments that both JPIs could implement to help address the knowledge gaps identified in this paper.

bezoek catalogus
2022

Creative climate justice guide

Kaur Paul, H., Julie’s Bicycle

An introductory guide to some of the key issues and challenges of climate and environmental justice.

bezoek catalogus
2022

The museum as enabler, the role of museums in the climate empowerment of young people

Wouters, S.

The author argues that children and young people can be seen as an oppressed group, having to suffer the impact of the climate crisis as consequence of the shortcomings of older generations. As a result of this adult inaction, young people have increasingly been suffering from climate anxiety, and thus, feel that they must take matters into their own hands in the hope of mitigating the climate crisis. Based on earlier research on the inherent strengths and responsibilities of museums, it is asserted that museums can be fitting institutions to act on the needs of young people. Specifically, this thesis reflects upon the different approaches that museums have been using so far to empower children and young people responding to the climate crisis. Case studies: Natural History Museum, Framer Framed, the Klimaatmuseum, and the Climate Museum UK. The analysis illustrates how each of these museums approach climate empowerment in diverse ways. The author proposes an innovative approach for museums to engage with young people concerning the climate crisis: “the museum as an enabler,” centred around the enablement of young people in their own self-empowerment, taking action into their own hands – with the support of museums.

bezoek catalogus
2022

Partners & subsidiënten